4079 - ‘Vụ Phạm Phú Quốc’: Cần phần biệt ‘chúng tôi’ và ‘chúng ta’

Thiên Hạ Luận

Tuần này, scandal ông Phạm Phú Quốc bị phát giác đã chi tối thiểu 2,5 triệu Mỹ kim để thủ đắc quốc tịch Cyprus, tiếp tục trở thành một trong những chủ đề nóng nhất cả trên hệ thống truyền thông chính thức tại Việt Nam lẫn mạng xã hội. Cuộc họp báo do Đoàn Đại biểu Quốc hội của TP.HCM, Ban Tuyên giáo Thành ủy TP.HCM và UBND TP.HCM phối hợp tổ chức vào chiều 1 tháng 9 giống như chữa cháy bằng… xăng!

Tuy thông tin ông Quốc (Tổng Giám đốc Công ty Phát triển công nghiệp Tân Thuận – IPC - doanh nghiệp nhà nước được đặt dưới quyền kiểm soát của UBND TP.HCM, kiêm Đại biểu Quốc hội Cộng hòa XHCN Việt Nam),… tự nguyện từ chức Tổng Giám đốc IPC và thôi đại diện cho “ý chí, nguyện vọng” của nhân dân tại Quốc hội không làm thiên hạ ngạc nhiên nhưng người ta vẫn sửng sốt và phẫn nộ khi ông Phan Nguyễn Như Khuê (Trưởng Đoàn Đại biểu của TP.HCM tại Quốc hội kiêm Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy TP.HCM) thay mặt hệ thống chính trị, hệ thống công quyền khuyến cáo cả báo giới lẫn dân chúng ngưng bàn luận về khoản tiền mà ông Quốc đã “đầu tư” vào Cyprus để có “hộ chiếu vàng”: Chúng ta nên tôn trọng điều ông Quốc tự thú - do gia đình bảo lãnh, không nên suy diễn, bước quá đà tìm hiểu số tiền ấy từ đâu ra. 

Qua mạng xã hội, rất nhiều người đã nhắn cả với ông Phan Nguyễn Như Khuê, lẫn hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam rằng, họ không chấp nhận đứng cùng một bên với những người như ông Quốc. Họ không thuộc nhóm… “chúng ta”! Trong số vừa kể, có người như Mai Bá Kiếm nhắc những người như ông Phan Nguyễn Như Khuê rằng không nên ngộ nhận về việc có toàn quyền áp đặt suy nghĩ cho toàn dân. Theo facebooker này, vì là “đồng đảng” và là “đồng liêu”, ông Khuê có thể thoái mái sử dụng hai chữ CHÚNG TÔI khi giải thích về cách xử lý ông Quốc để biểu thị sự tôn trọng “nhóm lợi ích” của mình song ông không có quyền gộp cử tri vào phe của ông để dùng hai chữ CHÚNG TA.

Giống như Mai Bá Kiếm, người nhấn mạnh, việc điều tra – xác định khoản 2,5 triệu Mỹ kim mà ông Quốc đã “đầu tư” vào Cyprus từ đâu ra là đáp ứng QUYỀN ĐƯỢC BIẾT của cử tri, không thể dùng CHÚNG TA để đẩy vấn đề lên… cung trăng cho… thằng Cuội ... một số facebooker như Lâm Minh Chánh cũng bảo rằng, họ không thể hiểu tại sao ông Khuê lại đòi mọi người phải tôn trọng điều ông Quốc tự thú? Lâm Minh Chánh tâm sự: Có thể ông Khuê làm theo quy định, không thấy lỗi thì không truy, chưa lộ nghĩa là còn trong sạch nên mới bảo rằng không nên tìm hiểu tiền ở đâu ra nhưng nhân dân như chúng tôi thì… ức lắm.

Dù từng có một số cơ hội rời bỏ quê hương nhưng Lâm Minh Chánh giãi bày, chưa bao giờ nghĩ tới tha hương song ông ở lại mà không hài lòng vì nhiều lẽ: Thể chế hiện tại, chưa có quốc gia nào thành công với “kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa” cả, tại sao chúng ta lại cố đi con đường mà chúng ta không biết rõ thế nào, chừng nào tới (?). 

Vì tham nhũng quá mức và vì giả dối bao trùm cả nước. Một bộ phận không nhỏ viên chức, trí thức, doanh nhân… vừa tham nhũng vừa rao giảng lý tưởng, đạo đức cho đến khi bị lộ… Ai cũng biết sự giàu có ấy đến từ đâu nhưng vẫn chấp nhận như chấp nhận bằng cấp dỏm, vinh danh những doanh nhân giàu có nhờ lũng đoạn hệ thống... Không ít người như ông Lâm Minh Chánh, tuy vẫn kiên định với quyết định sống và chết trên quê hương của mình nhưng sự kiên định ấy chứa đầy cay đắng khi họ nhận ra: Với những quy định hiện hành, dù dối trá nhưng có lẽ ông Quốc sẽ thoát nạn!.. 

 Đó cũng là lý do nhiều facebooker như Võ Xuân Sơn nhận định: Vấn đề không chỉ nằm ở ông Phạm Phú Quốc. Vấn đề còn nằm ở những người đưa ông ta vào vị trí nắm giữ quyền sinh sát một tổng công ty nhà nước. Vấn đề còn nằm ở chỗ những người đã đưa ông ta vào danh sách để bầu đại biểu Quốc hội... Và điều quan trọng là ngay vào thời điểm này, các đồng chí của ông ta để cho một kẻ lừa dối cả hệ thống chính trị, lừa dối dân chúng, dễ dàng phủi bỏ trách nhiệm. Việc xử lí ông Quốc đang bộc lộ những tồn tại nghiêm trọng của hệ thống chính trị Việt Nam.

Dựa trên yêu cầu của ông Phan Nguyễn Như Khuê (không mở rộng vấn đề về nguồn gốc số tiền ông Quốc “đầu tư” vào Cyprus), Chanh Tam vừa đề nghị Thành ủy TP.HCM báo cáo với đảng viên và cử tri: - Thuế thu nhập cá nhân của ông Phạm Phú Quốc và người thân đã bảo lãnh ông ấy nhập tịch Cyprus. Nếu phải đầu tư 2,5 triệu USD để nhận quốc tịch Cyprus thì khoản đầu tư ấy đã phải hoàn thành các nghĩa vụ thuế nào? 

 Trong trường hợp khoản thu nhập ấy xuất hiện thình lình do quá trình đi học nhiều năm ở nước ngoài thì có thể xác minh nguồn thu nhập cũng như tình trạng đã hoàn thành nghĩa vụ thuế ở nước sở tại hay chưa được không (?) và nên tiến hành thế nào? - Trong hồ sơ cán bộ phải cập nhập hàng năm, ông Quốc có báo cáo về thay đổi quốc tịch của mình và vợ con, cũng như những khoản thu nhập có thể giúp gia đình ông nhận quốc tịch Cyprus. Nếu không có thông tin, ông ấy có vi phạm qui định nào của đảng? 

 - Theo Luật Tiếp cận thông tin, cử tri có quyền yêu cầu các cơ quan hữu trách ở TP.HCM, kể cả Thành ủy TP.HCM công bố các thông tin về Phạm Phú Quốc - một cán bộ do Thành ủy quản lý? - Thành ủy TP.HCM có thể trả lời thắc mắc chung của nhiều người, hành vi của đảng viên Phạm Phú Quốc có bị coi là phản bội lý tưởng, phản bội tổ quốc, phản bội nhân dân không? Căn cứ vào những diễn biến liên quan đến scandal Phạm Phú Quốc nói riêng và nhiều scandal khác nói chung, những thắc mắc như vừa dẫn dẫu hợp lý, hợp tình nhưng chắc chắn rất khó nhận được các câu trả lời. Ông Phan Nguyễn Như Khuê vừa thay mặt hệ thống chính trị, hệ thống công quyền lặp lại sự phân tuyến cả trong nhận thức lẫn ứng xử giữa đảng với dân: Dù muốn hay không thì đã cũng như đang và sẽ còn có hai bên, TA và HỌ!