Trong cuộc bỏ phiếu ngày 3 tháng 11 năm 2020 ông Joe Biden có thể được 5 triệu phiếu nhiều hơn ông Donald Trump. Nhưng đảng Dân chủ mất một số ghế ở Hạ viện, không chiếm được Thượng viện (nếu cuộc tranh cử thượng nghị sĩ ở Georgia thất bại). Điều này cho thấy nhiều người không bỏ phiếu cho Tổng thống Trump nhưng vẫn ủng hộ các ứng cử viên Cộng Hòa. Cũng vì thế, đa số nghị viện các tiểu bang vẫn nằm trong tay đảng Cộng Hòa. Đó là cơ quan quyết định việc phân chia lại các đơn vị bầu cử trong 10 năm tới để chiếm thêm lợi thế.
Gần một nửa số người bỏ phiếu cho ông Joe Biden cho biết một lý do chính là họ không thích ông Donald Trump. Như vậy thì số phiếu ủng hộ đảng Dân chủ có thể sẽ xuống nếu sau này ông Trump không ứng cử nữa.
Tại sao Đảng Dân chủ đã thất bại ở quốc hội và các nghị viện tiểu bang, mặc dù các ứng cử viên Dân chủ gây quỹ được nhiều hơn ở hầu hết các nơi? Một lý do là nhiều người Mỹ nghi ngại khuynh hướng “cực tả” đảng lên cao trong đảng Dân chủ.
Tại tiểu bang Florida, ông Biden thua phiếu ông Trump; và đảng Dân chủ đã mất hai ghế dân biểu. Kết quả này phần lớn do ảnh hưởng của những trang mạng nhắm vào các cử tri gốc Cuba và Venezuela. Họ liên tiếp gán cho ông Biden nhãn hiệu “xã hội chủ nghĩa” hoặc “cộng sản” mặc dù ông đã nhiều lần nói rằng ông đã đánh bại ông Sanders, một người tự nhận là theo chủ nghĩa xã hội. Người Việt Nam ở California, Texas hay Georgia cũng nghiêng về phía đảng Cộng Hòa vì không thể chịu được những chữ “chủ nghĩa xã hội” và “cộng sản.”
Trong thực tế, không ứng cử viên Dân chủ nào tranh cử với nhãn hiệu “xã hội chủ nghĩa.” Không ai vận động “bỏ ngân sách cảnh sát” (defund the police), mà ông Biden chính thức bác bỏ khẩu hiệu này ngay từ đầu. Nhưng hình ảnh “cực tả” đã dính vào cả đảng Dân chủ, khó lòng rửa sạch.
Trong Đảng Dân chủ đang có cuộc tranh cãi ai gây ra tình trạng đó. Bà Abigail Spanberger, mới đắc cử lại ở tiểu bang Virginia đã chỉ trích bà Alexandria Ocasio-Cortez, một người có khuynh hướng “xã hội chủ nghĩa theo lối Bắc Âu” là người gây nên nông nỗi này.
Đảng Dân chủ có thể tự an ủi rằng bà Alexandria Ocasio-Cortez, 31 tuổi, mang nhãn hiệu chủ nghĩa xã hội nhưng vẫn tái đắc cử, vượt xa đối thủ với 38 phần trăm số phiếu. Như vậy có ky vọng rằng hình ảnh cực tả cũng không khiến họ mất ghế trong quốc hội và các nghị viện tiểu bang trong tương lai.
Nhưng đó là một ảo tưởng. Vì đơn vị Queens, New York, của bà Cortez là một khu đô thị không tiêu biểu cho những đơn vị bầu cử quốc hội và nghị viện tiểu bang trong toàn thể nước Mỹ. Ngược lại, chính sự thành công của bà Cortez ở đó là một dấu hiệu đáng lo cho đảng Dân chủ về lâu về dài.
Các cuộc bỏ phiếu năm 2016 và năm 2020 cho thấy một chiều hướng chính trị rõ rệt ở Mỹ: Các vùng đô thị và vùng nông thôn bỏ phiếu khác nhau, có thể nói là đối nghịch với nhau. Đảng Cộng Hòa chiếm được các vùng “nông thôn” và đảng Dân chủ làm chủ các vùng đô thị.
Ngược lại, ở các quận đã đô thị hóa nhiều nhất, với mật độ dân số cao nhất (the top 20%), thì năm nay bỏ phiếu cho ông Biden 29% nhiều hơn ông Trump. Năm 2016 bà Clinton chỉ vượt qua ông Trump được 25%.
Hình ảnh trên cho thấy ở những vùng đô thị, mật độ dân số cao, người ta ủng hộ các ứng cử viên Dân chủ hơn Cộng Hòa. Ngược lại, ở các vùng nông thôn, mật độ dân số thấp thì Cộng Hòa chiếm ưu thế.
Điều đáng lo ngại cho đảng Dân chủ là khuynh hướng đô thị hóa sẽ ngày càng gia tăng, ở hầu hết các tiểu bang ở Mỹ. Những cử tri ủng hộ đảng Dân chủ càng ngày càng kéo đến các vùng đô thị, đó là những trẻ, người tốt nghiệp đại học và các người Mỹ gốc thiểu số. Vùng nông thôn phần lớn là người da trắng, không tốt nghiệp đại học. Hiện tượng này gây ra hai hậu quả.
Thứ nhất, các đơn vị bầu cử chọn những đại biểu quốc hội hay nghị viện tiểu bang trong các vùng nông thôn sẽ càng ngày càng đông cử tri Cộng Hòa hơn, còn các đơn vị ở đô thị sẽ đông cử tri bầu đảng Dân chủ hơn. Ở đô thị, đảng Dân chủ sẽ thắng thế, dù đã chiếm đa số rồi; trong khi số người ủng hộ họ ở các vùng nông thôn giảm bớt. Do đó, số ghế trong quốc hội nghiêng về phía Cộng Hòa sẽ gia tăng ở các vùng nông nghiệp và các thị xã nhỏ.
Thứ hai, các ứng cử viên tổng thống Dân chủ còn có thể mất nhiều phiếu cử tri đoàn. Vì tình trạng đô thị hóa cũng đưa nhiều cử tri ủng hộ đảng Dân chủ đổi chỗ ở, từ các tiểu bang vùng Trung Tây chuyên về nông nghiệp đi xuống các thành phố lớn ở miền Nam. Như chúng ta đã thấy, nhiều tiểu bang ở đó trước đây vẫn nghiêng về phía đảng Dân chủ đang có thể chuyển qua Cộng Hòa. Các tiểu bang Ohio và Iowa, trước đây được coi là “nghiêng ngửa” không nhất thiết thuộc đảng nào, ngày nay có vẻ sẽ hoàn toàn thuộc đảng Cộng Hòa. Nếu tình trạng này tiếp tục, đảng Dân chủ có thể sẽ mất thêm số phiếu cử tri đoàn ở nhiều tiểu bang Trung Tây chuyên về nông nghiệp.
Trong cuộc bỏ phiếu ngày 3 tháng 11 vừa qua, ông Biden lật ngược thế cờ, chiếm lại các tiểu bang vùng Trung Tây mà cho ông Trump chiếm được năm 2016. Nhưng ông thắng ông Trump ở những nơi này chỉ nhờ khoảng tổng cộng 100,000 phiếu. Tại Wisconsin, số phiếu mà ông Biden thắng chỉ dưới 1 phần trăm.
Tóm lại, cuộc bỏ phiếu ngày 3 tháng 11 vừa qua cho thấy dấu hiệu đáng lo ngại cho tương lai đảng Dân chủ, dù họ có chiếm được Tòa Bạch Ốc và vẫn nắm giữ Hạ viện. Muốn lật ngược thế cờ, trong bốn năm tới đảng Dân chủ sẽ phải gột rửa nhãn hiệu “cực tả,” cải chính quyết liệt rằng họ không theo chủ nghĩa xã hội! Việc đó không dễ dàng vì rất khó bắt những người như Nghị sĩ Bernie Sanders và Dân biểu Alexandria Ocasio-Cortez giữ im lặng!
Dân biểu Abigail Spanberger yêu cầu trong hai năm tới, trước kỳ bầu cử quốc hội 2022, các nhà chính trị đảng Dân chủ sẽ không bao giờ nói đến “chủ nghĩa xã hội” nữa. Phải cố xóa bỏ hình ảnh “cực tả” đang dính vào mình! Nếu ông Joe Biden làm tổng thống thì ông sẽ phải tạo ra một hình ảnh mới; với một chính quyền chỉ lo các vấn đề thiết thực, không cần nói đến chủ nghĩa nào cả. Muốn vậy, chính quyền Dân chủ sẽ phải đưa ra những dự luật, những chính sách chỉ làm sao cho ích lợi thực tế cho đa số dân Mỹ.
Tuy nhiên, khi Thượng viện Mỹ vẫn do đảng Cộng Hòa chiếm đa số thì ông Joe Biden cũng khó làm ăn. Ngay việc bổ nhiệm các bộ trưởng trong chính phủ mới cũng phải qua cánh cửa mà người nắm chìa khóa là ông Mitch McConnell, trưởng khối Cộng Hòa trong Thượng viện.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét